BÀN LÙI?
Khi tôi viết bài “CÓ NHẤT THIẾT PHẢI KHỞI NGHIỆP?” và “VÌ SAO KHỞI NGHIỆP THẤT BẠI?”, đa số ủng hộ quan điểm của tôi, với mấy ý chính:
- Khởi nghiệp không là điều bắt buộc cho mọi người. Khởi nghiệp chỉ dành cho những người có tố chất phù hợp: giỏi "ngửi" được mùi tiền, quyết tâm, kiên trì, dám mạo hiểm…, đặc biệt, phải có khát vọng và khát khao khởi nghiệp (mà không cần ai thúc đẩy hay kêu gọi).
- Khởi nghiệp không là con đường sự nghiệp duy nhất. Bạn có thể thành chuyên gia, nhà quản lý, CEO giỏi, “người làm thuê số một” (số hai, số ba….). Bạn cũng có thể là ca sĩ, nhà giáo, quân nhân, vận động viên thể thao…. Và bạn vẫn có thể vinh danh cho bản thân, đóng góp cho gia đình, cho xã hội bằng nhiều cách, không chỉ có cách khởi nghiệp (tức phải lập doanh nghiệp, mở cơ sở SXKD riêng…)
- Tố chất thôi là chưa đủ. Bạn phải có năng lực, phải có đam mê, và điều kiện thị trường phải thuận lợi… Bạn còn phải có ý tưởng hay để triển khai, có bạn đồng hành tin cậy, có nhà đầu tư sẵn lòng cấp vốn, có chiến lược đúng để khỏi mắc sai lầm… Nói chung là còn rất nhiều thứ khác phải quan tâm.
Tuy vậy, vẫn có một vài bạn thắc mắc là sao tôi không ủng hộ “PHONG TRÀO KHỞI NGHIỆP"; sao tôi hay bàn … lùi (??!)
Trời đất, tôi có bàn lùi gì đâu? Tôi chỉ khuyên bạn muốn nhảy xuống sông (hay hồ) thì hãy tập bơi hoặc xem mình có tự nổi được không thôi; chớ có nhảy liều. Thà tôi cảnh báo bạn còn hơn xúi bạn nhảy đại xuống sông để rồi chìm lỉm trong hối tiếc ( thậm chí không kịp hối).
Nếu bạn có đủ đam mê, năng lực, thị trường, vốn liếng, ý tưởng, lòng kiên trì, tính cách thích mạo hiểm, có cái mũi "nhạy với mùi tiền", và các yếu tố khác nữa thì cứ khởi nghiệp, tại sao không nhỉ?
Một thông tin khác, khi báo chí đăng tin kêu gọi phong trào "quốc gia khởi nghiệp”, mấy ông bạn của tôi là chủ doanh nghiệp lo lắng hỏi: “Liệu cán bộ quản lý, nhân viên của công ty tôi có bỏ việc hàng loạt để đi theo tiếng gọi… khởi nghiệp không anh?”
-----------
PS: Hình minh họa cho thấy các nguyên nhân thất bại chủ yếu của khởi nghiệp. Những nguyên nhân này tuy khác nhau, nhưng đều xuất phát từ nguyên nhân chính là thiếu chiến lược (strategy) và kế hoạch (planning). Rất nguy hiểm khi nhiều bạn trẻ cứ hăng hái lao vào làm, với suy nghĩ "cứ đi rồi sẽ đến"!
< Nguyễn Hữu Long >